2023 yılında hayvansal proteinlerin yanı sıra bitkisel proteinlere olan talebin artmasıyla pazara yenilikçi ürünler sunuldu.
Türkiye İstatistik Kurumu Hayvansal Üretim İstatistikleri 2023 yılı verilerine göre, ülkemizde büyükbaş hayvan sayısı bir önceki yıla göre %2,6 azalarak 16 milyon 583 bin baş, küçükbaş hayvan sayısı ise yine bir önceki yıla göre %6,9 azalarak 52 milyon 363 bin baş oldu.
PAZAR GÖRÜNÜMÜ
2023 yılında Türkiye‘de hayvancılık sektöründeki azalmaya karşı, toplam işlenmiş et pazarı bir önceki yıla göre ciro bazında %99 artış gösterdi. 9,1 milyar TL ciro seviyesine ulaşan sektör, tonaj bazında %6 büyüdü. Üretim miktarı yönünden, işlenmiş et ürünleri pazarının %31‘ini salam, %18‘ini sosis ve %42‘sini sucuk ürünleri oluşturdu (Nielsen, İM hariç Türkiye 2023).
2023 yılında yurt dışı yumurta tedarikçilerinde başlayan kuş gribi salgını nedeniyle yaşanan yumurta tedariği yoksunluğuna yerli tedarikçilerle yapılan anlaşmalar sayesinde çözüm bulundu. Yumurta girişlerinin azalmasına karşılık kesim yaşları büyütülerek et tonajında dengeleme gerçekleştirildi. 2022 yılında 1 milyon 502 bin 476 adet hindi kesilerek 17 milyon 779 bin 295 kg, 2023 yılı Kasım ayı dahil 1 milyon 291 bin 288 adet hindi kesilerek 16 milyon 507 bin 140 kg canlı ağırlık elde edildi.
Küresel et pazarındaki gelir 2023 yılında 1,4 milyar Dolar olarak gerçekleşti. Yapılan karşılaştırmalarda gelirin çoğunun Çin‘den elde edildiği görülüyor. Küresel pazarın bir sonraki yıl %6,8 oranında büyümesi bekleniyor (CAGR 2023-2028). Et pazarı hacminin 2028 yılına kadar 180,80 milyar kg‘a ulaşması öngörülüyor (statista.com).
TÜKETİM ALIŞKANLIKLARI DEĞİŞİYOR
Sağlıklı, dengeli beslenmek ve bağışıklık sistemini güçlendiren besinler tüketmek, gittikçe yükselen bir trende dönüştü. 2023 yılında organik ve sağlıklı olan gıdalara ilginin artarak devam ettiği, bu doğrultuda hem ulusal üreticilerin hem de yerel üreticilerin ürün çeşitliliğini artırdığı gözlemlendi.
Hayvansal proteinlerin yanı sıra bitkisel proteinlere olan talepte de artış görüldü. Vegan ve vejetaryen diyetlerin çeşitli gerekçelerle popüler olmaya devam etmesiyle bitkisel protein içeren gıdalar, geçmişe kıyasla artarak beslenme alışkanlıklarına dahil olmaya başladı.
IPSOS Hane Paneli 2023 araştırmasına göre tüketiciler harcamalarının geçen seneye göre daha büyük bir kısmını markalı ürünlere ayırıyor, açık ürünlere ayrılan pay düşerken, market markalı ürünler sabit kalıyor.
E-TİCARETİN YÜKSELİŞ TRENDİ DEVAM EDİYOR
Mobil cihazlar, akıllı teknolojilerin daha da gelişmesiyle günlük yaşamın ayrılmaz bir parçası oldu. Bu doğrultuda internet penetrasyonu da arttı. Her geçen gün daha fazla sayıda tüketici alışverişlerinde e-ticaret platformlarını tercih ediyor. 2023 yılının ilk altı ayında e-ticaret hacmi bir önceki yılın aynı dönemine göre %109,7 arttı. 652,7 milyar TL‘ye ulaşan e-ticaret hacmi dijital pazarın hızla genişlediğini gösteriyor. Yılın ilk 6 ayında e-ticaretin genel ticarete oranı ise %19.1‘e yükseldi. Diğer e-ticaret verilerinden öne çıkanlar ise şöyle:
• Sipariş adetleri %20 artışla 2 milyar 556 milyon adede; perakende e-ticaret hacmi ise %119 artışla 390 milyar TL‘ye ulaştı.
• 2023 yılının ilk altı ayında, ödeme yöntemlerinde; kartlı işlemler, toplam e-ticaret hacminin %62,7‘sini; havale/ EFT ve diğer ödemeler %32‘sini oluşturdu.
• Beyaz eşya ve küçük ev aletleri, giyim, ayakkabı ve aksesuarlar, elektronik, havayolları gibi sektörler öne e-ticarette öne çıktı.
• E-ticaret faaliyeti yürüten işletmelerin %37,9‘u İstanbul’da faaliyet gösteriyor.
• E-ticaret alışverişlerinin %36,6‘sı İstanbul‘dan gelirken, Ankara ve İzmir de önemli alışveriş merkezleri arasında yer alıyor.
• Ödeme alışkanlıklarında ise e-ticaret tercih eden tüketicilerin %81‘i peşin, %19‘u ise taksitli ödemeyi tercih etti.
EV DIŞI TÜKETİM KANALI
2023 yılı sonu itibarıyla turizm geliri bir önceki yıla göre %17 artarak 54,3 milyar Dolar seviyesinde gerçekleşti. Bu artış ev dışı tüketim kanalındaki satışlara da olumlu katkı sağladı. Yeme içme harcamaları bir önceki yıla göre %33,2 arttı. (TÜİK, Turizm İstatistikleri, Aralık 2023)